Tìm hiểu về bệnh giun lươn?

Vừa qua, khoa Nội Tiêu Hóa bệnh viện Chợ Rẫy đã phát hiện và điều trị thành công hai trường hợp nhiễm giun lươn: Trường hợp 1: Bệnh nhân L. H. V, nam, 57 tuổi, sinh sống tại Tiền Giang, nhập bệnh viện Chợ Rẫy vì tình trạng tiêu chảy. Bệnh khởi phát trước nhập viên 1 tháng, bệnh nhân bị tiêu chảy, tiêu phân lỏng đen từng đợt, ói, đau bụng, ăn uống kém, sụt cân và lơ mơ dần. Khám lâm sàng cho thấy bệnh nhân lơ mơ, gầy, suy kiệt, phù nhẹ 2 chân và thiếu máu nhẹ. Bệnh nhân được xét nghiệm máu thấy có tình trạng tăng bạch cầu ái toan trong máu, giảm albumin máu và hạ natri máu. Bệnh nhân được soi phân phát hiện ấu trùng giun lươn dương tính 4+, máu ẩn (+). Kết quả nội soi dạ dày tá tràng cho thấy tình trạng viêm phù nề dạ dày tá tràng. Bệnh nhân được sinh thiết tá tràng với kết quả giải phẫu bệnh phát hiện xác giun trong niêm mạc tá tràng. Bệnh nhân được bù nước, điện giải, bổ sung dinh dưỡng, dùng thuốc điều trị giun và ổn định xuất viện sau 12 ngày. Trường hợp 2: Bệnh nhân N.V.T, nam, 32 tuổi, sinh sống tại Bình Tân TP Hồ Chí Minh, đã chẩn đoán hội chứng thận hư 12 năm và được điều trị bằng corticoids, nhập viện vì tình trạng ói, đau bụng và chướng bụng. Bệnh khởi phát trước nhập viên 1,5 tháng với tình trạng ói, đau thượng vị và chướng bụng. Xét nghiệm máu phát hiện tình trạng giảm albumin máu , hạ natri máu , huyết thanh chẩn đoán giun lươn dương tính, tuy nhiên bạch cầu ái toan trong máu không tăng. Kết quả nội soi dạ dày tá tràng cho thấy tình trạng viêm phù nề dạ dày và viêm tá tràng rất nặng có giả mạc. Bệnh nhân được sinh thiết tá tràng với kết quả giải phẫu bệnh phát hiện nhiều xác giun trong niêm mạc tá tràng. Bệnh nhân được điều chỉnh nước, điện giải, bổ sung dinh dưỡng, dùng thuốc điều trị giun và ổn định xuất viện sau 14 ngày. Giun lươn là gì? Giun lươn có kích thước nhỏ, ký sinh ở ruột non của người. Ban đầu chúng đi xuyên qua da, theo mạch máu da đến phổi, sau đó chúng di chuyển theo đường hô hấp và theo đàm được nuốt xuống ruột, tại ruột non chúng ký sinh, phát triển, sinh sản và gây bệnh. Ngoài ra, giun lươn còn có chu trình tự nhiễm trong cơ thể người, đặc biệt ở những bệnh nhân suy giảm miễn dịch khiến cho số lượng giun trong cơ thể tăng lên nhanh chóng và thời gian nhiễm bệnh kéo dài có thể lên đến hàng chục năm. Bệnh do giun lươn rất đa dạng từ không triệu chứng đến tình trạng choáng nhiễm trùng, đặc biệt ở những bệnh nhân suy giảm miễn dịch. Ai dễ bị nhiễm giun lươn? Bất kỳ ai cũng có thể bị nhiễm giun lươn, tuy nhiên những đối tượng thuộc nhóm nguy cơ cao là những bệnh nhân dùng thuốc ức chế miễn dịch ( đặc biệt dùng corticoids), suy dinh dưỡng nặng, nghiện rượu, đái tháo đường, ghép tạng, bị bệnh ác tính về máu, giảm gammaglobulin máu, tăng urê máu hay nhiễm HTLV-1. Các triệu chứng có thể gặp là gì? Biểu hiện nhiễm giun lươn rất đa dạng từ không có triệu chứng đến choáng nhiễm trùng có thể gây tử vong. Những triệu chứng lâm sàng có thể biểu hiện ở da như nổi mề đay khi ấu trùng giun chui qua da. Khi ấu trùng giun lươn di chuyển đến phổi, bệnh nhân có thể có triệu chứng ho, khó thở hay ho ra máu. Biểu hiện về tiêu hóa thường gặp là tiêu chảy, đầy bụng, đau bụng, buồn nôn, nôn, chán ăn, còn chướng bụng, táo bón, bán tắc ruột hay tắc ruột là những triệu chứng hiếm gặp. Ngoài ra, do giun lươn có quá trình tự nhiễm trong cơ thể người nên ở những bệnh nhân bị nhiễm giun lươn lượng lớn, đặc biệt những bệnh nhân thuộc nhóm nguy cơ, có thể có những biểu hiện rầm rộ toàn thân như phù, báng bụng do giảm albumin máu, lơ mơ do hạ natri máu, thậm chí bị tụt huyết áp, nhiễm trùng máu do ấu trùng giun lươn khi di chuyển kéo theo vi trùng đường ruột vào máu. Phòng ngừa nhiễm giun lươn như thế nào? Hiện tại chưa có vaccine phòng ngừa. Chúng ta cần mang giày để tránh tiếp xúc với đất đồng thời cần tìm và điều trị sớm tình trạng nhiễm giun lươn ở những bệnh nhân thuộc nhóm nguy cơ sống trong vùng dịch tễ.